Türkiye'nin Cumhurbaşkanı Erdoğan'ın sandığı kadar ilkel bir toplum olmadığını, tek bir kişi tarafından keyfî; bir şekilde yönetilmeyi kabul etmeyeceğini, buna AKP'nin dahi katlanamayacağını bu köşede kaç defa yazdığımı hatırlamıyorum.
Bunun ilk işaretleri 2013 yazındaki Gezi Parkı gösterileri karşısında Erdoğan'ın sergilediği tutuma partinin “kurucu babaları”ndan Abdullah Gül ve Bülent Arınç'ın itirazlarıyla görülmüştü.
Son iki hafta içinde yaşananlar ise, anayasanın bekleme odasına alınmasına ve fiilen “Türk biçimi” başkanlık sistemiyle yönetime AKP içinden itirazların giderek daha belirgin ve yaygın bir hal aldığını gösteriyor. Geçen hafta Arınç'ın Taha Akyol'a verdiği mülakatta (CNN – Türk, 29 Ocak) dile getirdiği itirazlardan sonra Erdoğan, muhaliflere karşı taarruza geçti: “Ben 1 Mart tezkeresinin yanındaydım, karşı olanlar bunu açıkça söylemediler. Birileri de gizli kulisler attılar. O insanların kimler olduğunu araştırır bulursunuz...” dedi. (7 Şubat)
AKP'nin dışlanmış kurucularından, dönemin Başbakan Yardımcısı Ertuğrul Yalçınbayır cevap verdi: Başbakan Gül'ün, Meclis Başkanı Arınç'ın, Dışişleri danışmanı Ahmet Davutoğlu'nun tezkereye karşı olduğunu belirtti ve “Açıklıkla karşı olduğumuzu söylüyorduk. Gizliden bir kulis yürütmüyorduk..” dedi. (“Davutoğlu toplantıda elime sarıldı ve şöyle dedi: Abi ne olur Irak'a girmeyelim.” Özgür Düşünce, 9 Şubat) Aynı gün AKP'nin başka bir dışlanmış kurucusu olan Abdüllatif Şener, 1 Mart tezkeresinin reddinin Erdoğan'ın ve Türkiye'nin dünyadaki imajına olumlu katkı yaptığını hatırlattı. (Ben de burada tezkere geçseydi başımıza gelecek büyük felaketi, bütün Irak halkını karşımıza alacağımızı hatırlatayım.)
Derken, bugüne kadarki en cesur itirazları, Hüseyin Çelik yaptı. En dikkate değer olarak şunları söyledi: Parti programını yazan 11 kişiden biriyim. Bunlardan hiçbiri bugün partide karar mercilerinde değil… AKP deyince akla gelen 50 kişinin yüzde 98'i sistematik olarak dışlandı... 15–16 yıldır büyütüp meyve verme aşamasına getirdiğim bir bahçem var. Bugün birileri hoyratça bu meyveleri ayakları altında eziyorsa bu benim zoruma gider... Kemalistlere niye kızıyoruz? Milli Mücadele'yi sadece bir kişiye izafe ettikleri için değil mi? 1 Kasım'da vatandaşın bir kısmı bize kahrede ede oy verdi… Bugün birine ‘paralelci' demek külah kapma yarışı haline getirildi… (İpek Koza grubuna yapılanlar için) Görüntü bir gasp görüntüsüdür… (Ahmet Hakan, Hürriyet, 10 – 11 Şubat.)
Gül, Erdoğan'la buluştuktan sonra, Arınç'ın evinde Çelik yanı sıra eski bakanlar Sadullah Ergin ve Nihat Ergün ile bir araya geldi. Artık AKP içinde “muhalifler”den söz ediliyor. Hasan Cemal geçen gün Gül ile Erdoğan arasındaki görüş ayrılıklarını sıraladı. (T 24, 11 Şubat.) Cumhuriyet'ten Emine Kaplan'ın yazdığına göre ise, AKP içinde “asıl kavga” Erdoğan ile Başbakan Davutoğlu arasında yaşanıyor. Erdoğan'ın, geçen eylüldeki kongrede Davutoğlu'nu parti başkanlığından uzaklaştırmadığına pişman olduğu söyleniyor. Davutoğlu, çevresini Erdoğan tarafından dışlananlarla genişletiyor. (10 Şubat) Kaplan'ın yazdıkları arasında belki en dikkate değer olan da, Erdoğan'ın arzuladığı “Türk biçimi” başkanlık önerisinin referanduma götürebilmek için Meclis'te gerekli 330 oyu bulmasının mümkün olmayacağı. Zira, gizli oylamada bizzat AKP grubu 100 dolayında fire verebilir.
Sosyal bilimlerin kehanete izin vermediğinden, “öndeyiler”de bulunmanın da güçlüklerinden habersiz değilim. Sosyal bilimlerin konusunun “amaçlanmış eylemlerin amaçlanmayan sonuçlarının analizi” olduğunu da biliyorum. Yine de koşulların analizinden hareketle geleceğe yönelik bazı öngörülerde bulunmak mümkün. Umarım, en azından 2 yıldır tekrarladığım “AKP bile Erdoğan'a katlanamaz” (Zaman, 22.03.2014) öngörüsünde yanılma olasılığım azalıyor.