Suriye’ye ‘askerî operasyon’ ilk kez ciddileşti. Dünyanın gözü bölgede. Sonbaharda siyasetin ısınması bekleniyordu. Önce Akdeniz’in harareti arttı. Beşşar Esed’in katliamları yeni değil aslında.Bir ülke harabeye dönüştü. On binlerce insan hayatını kaybetti. Yüz binlercesi yurtlarını terk etti. Herkesin gözü önünde bir ülke ölmekte, can çekişmekte... Baas rejimi ayakta kalsa ne olur? Dünya maalesef olan biteni uzaktan izledi. Ve her geçen gün katliamlara yenileri eklendi. Türkiye, uluslararası camiayı harekete geçirmek için çabaladı durdu. Dışişleri Bakanı Davutoğlu, geçen hafta Avrupa turuna çıktı. Dün Meclis Başkanı Çiçek, uluslararası parlamenter asamblesi ve meclis başkanlarına mektup yazarak ‘sessiz kalmayın’ dedi.Daha ötesine gücü yetmedi. Esed, İran ve Rusya’nın desteğiyle gemi azıya aldı. Kimyasal silah ise ‘dönüm noktası’ oldu. Dünya Şam’da bebeklerin ‘kimyasal silahla’ öldürülmesine kayıtsız kalamadı. Washington ve Avrupa başkentleri hareketlendi. Kimyasal silah kesin. Olağan şüpheli Esed... Biraz gecikmeyle de olsa BM heyeti iz sürmeye başladı. Esed, delilleri karartacak zamanı da buldu. Ama faile ulaşmak zor değil. ABD Dışişleri Bakanı Kerry,‘Sorumlu Esed’dir’ derken sadece kanaatini ifade etmedi, istihbarat raporlarına da dayandı. Baas rejimlerinin sicili kötü. Esed, her türlü ‘insanlık dışı’ saldırıyı yapabilecek durumda. Kimyasal silahın hesabı sorulacak? ‘Masada olmayan tek şey hiçbir şey yapmamak’... Tartışma, hesabın nasıl ve ne şekilde sorulacağı. Askerî operasyonun boyutunun ne olacağı... Esed’e kadar uzanacak mı yoksa havadan vurulacak nokta hedeflerle rejime sadece ders mi verilecek? Şu sıralar harıl harıl askerî operasyonun şekli ve sonuçları tartışılmakta.Suriye 3 yıldır Ankara’nın değişmez gündemiydi. Şimdi başkent Ankara’da ‘teyakkuz hali’ var. ‘Operasyondan geri dönüş yok’ düşüncesi egemen. Dışişleri’nin havasına göre zamana yayılacak. Aylarca beklenmeyecek. Günler, bilemediniz haftalar içinde askerî operasyon kaçınılmaz. Türkiye’nin operasyona uzak durma şansı yok. Bir askerî müdahaleden en çok etkilenecek ülke durumunda. Aktif olarak sürecin içinde. Üç yıldır yürüttüğü politika da bunu gerektiriyor zaten. Esed’e birileri dur demeli. Keşke Türkiye’nin gücü yetseydi. Ya da sorunu çözebilecek ‘bölgesel dinamikler’ olsaydı.Maalesef gerek ülke gerekse kurum olarak İslam coğrafyası sorun çözmekten çok uzak. Bosna, Kosova, Suriye örnekleri ortada... Mısır’ı da ekleyebiliriz. Ne İslam İşbirliği Teşkilatı’nın yapısı buna uygun ne de Arap Ligi’nin potansiyeli var. Kabul etmek lazım ki 20. yüzyıl İslam âleminin kayıp asrı. BM Güvenlik Konseyi kararı ile Suriye’ye operasyon neredeyse imkânsız gibi. Rusya faktörü var. Moskova’nın operasyona ‘evet’ demesi mümkün değil. Davutoğlu, Rus mevkidaşıyla görüştü, BM kararı için bir ışık alamadı. Geriye sadece ABD’nin öncülüğünde ‘koalisyon’ seçeneği kalıyor. İngiltere, Fransa ve Türkiye, koalisyonun diğer ortakları gibi görünüyor. Buna başka bazı ülkeler de eklenebilir. Ağırlık dört ülkede.Ankara’da bir tezkere tartışması var. Muhalefet itiraz etse de hükümet daha önce Suriye için çıkartılan tezkerenin yeterli olduğu düşüncesinde. Operasyonun boyutuna göre yabancı askerlerin Türkiye topraklarına ayak basması durumunda ise tezkere kaçınılmaz. Mevcut tezkere, şu an hükümetin elini rahatlatıyor. Askerî operasyon Esed’i götürür mü? Öncelikli hedef süpürmek değil stratejik hedefleri vurarak ders vermek. Direkt Esed’i hedef almasa da Baas rejiminin varlığını sürdürmesi zor.
Suriye’ye ‘askerî operasyon’ ilk kez ciddileşti. Dünyanın gözü bölgede. Sonbaharda siyasetin ısınması bekleniyordu. Önce Akdeniz’in harareti arttı. Beşşar Esed’in katliamları yeni değil aslında.Bir ülke harabeye dönüştü. On binlerce insan hayatını kaybetti. Yüz binlercesi yurtlarını terk etti. Herkesin gözü önünde bir ülke ölmekte, can çekişmekte... Baas rejimi ayakta kalsa ne olur? Dünya maalesef olan biteni uzaktan izledi. Ve her geçen gün katliamlara yenileri eklendi. Türkiye, uluslararası camiayı harekete geçirmek için çabaladı durdu. Dışişleri Bakanı Davutoğlu, geçen hafta Avrupa turuna çıktı. Dün Meclis Başkanı Çiçek, uluslararası parlamenter asamblesi ve meclis başkanlarına mektup yazarak ‘sessiz kalmayın’ dedi.Daha ötesine gücü yetmedi. Esed, İran ve Rusya’nın desteğiyle gemi azıya aldı. Kimyasal silah ise ‘dönüm noktası’ oldu. Dünya Şam’da bebeklerin ‘kimyasal silahla’ öldürülmesine kayıtsız kalamadı. Washington ve Avrupa başkentleri hareketlendi. Kimyasal silah kesin. Olağan şüpheli Esed... Biraz gecikmeyle de olsa BM heyeti iz sürmeye başladı. Esed, delilleri karartacak zamanı da buldu. Ama faile ulaşmak zor değil. ABD Dışişleri Bakanı Kerry,‘Sorumlu Esed’dir’ derken sadece kanaatini ifade etmedi, istihbarat raporlarına da dayandı. Baas rejimlerinin sicili kötü. Esed, her türlü ‘insanlık dışı’ saldırıyı yapabilecek durumda. Kimyasal silahın hesabı sorulacak? ‘Masada olmayan tek şey hiçbir şey yapmamak’... Tartışma, hesabın nasıl ve ne şekilde sorulacağı. Askerî operasyonun boyutunun ne olacağı... Esed’e kadar uzanacak mı yoksa havadan vurulacak nokta hedeflerle rejime sadece ders mi verilecek? Şu sıralar harıl harıl askerî operasyonun şekli ve sonuçları tartışılmakta.Suriye 3 yıldır Ankara’nın değişmez gündemiydi. Şimdi başkent Ankara’da ‘teyakkuz hali’ var. ‘Operasyondan geri dönüş yok’ düşüncesi egemen. Dışişleri’nin havasına göre zamana yayılacak. Aylarca beklenmeyecek. Günler, bilemediniz haftalar içinde askerî operasyon kaçınılmaz. Türkiye’nin operasyona uzak durma şansı yok. Bir askerî müdahaleden en çok etkilenecek ülke durumunda. Aktif olarak sürecin içinde. Üç yıldır yürüttüğü politika da bunu gerektiriyor zaten. Esed’e birileri dur demeli. Keşke Türkiye’nin gücü yetseydi. Ya da sorunu çözebilecek ‘bölgesel dinamikler’ olsaydı.Maalesef gerek ülke gerekse kurum olarak İslam coğrafyası sorun çözmekten çok uzak. Bosna, Kosova, Suriye örnekleri ortada... Mısır’ı da ekleyebiliriz. Ne İslam İşbirliği Teşkilatı’nın yapısı buna uygun ne de Arap Ligi’nin potansiyeli var. Kabul etmek lazım ki 20. yüzyıl İslam âleminin kayıp asrı. BM Güvenlik Konseyi kararı ile Suriye’ye operasyon neredeyse imkânsız gibi. Rusya faktörü var. Moskova’nın operasyona ‘evet’ demesi mümkün değil. Davutoğlu, Rus mevkidaşıyla görüştü, BM kararı için bir ışık alamadı. Geriye sadece ABD’nin öncülüğünde ‘koalisyon’ seçeneği kalıyor. İngiltere, Fransa ve Türkiye, koalisyonun diğer ortakları gibi görünüyor. Buna başka bazı ülkeler de eklenebilir. Ağırlık dört ülkede.Ankara’da bir tezkere tartışması var. Muhalefet itiraz etse de hükümet daha önce Suriye için çıkartılan tezkerenin yeterli olduğu düşüncesinde. Operasyonun boyutuna göre yabancı askerlerin Türkiye topraklarına ayak basması durumunda ise tezkere kaçınılmaz. Mevcut tezkere, şu an hükümetin elini rahatlatıyor. Askerî operasyon Esed’i götürür mü? Öncelikli hedef süpürmek değil stratejik hedefleri vurarak ders vermek. Direkt Esed’i hedef almasa da Baas rejiminin varlığını sürdürmesi zor.