Bir süredir gündemde olan varlık barışı nihayet Meclis’te görüşülerek kanunlaştı. Önceki yazılarımda getirilen kapsamın sınırlı olduğunu, Meclis görüşmelerinde bu kapsamın geliştirilmesi gerektiğini hatta geliştirileceğine inandığımı söylemiştim.Beklentimin aksine kanun tasarısı ufak bir rötuş dışında hiçbir değişikliğe uğramadan kanunlaşmış oldu. Şimdi Cumhurbaşkanı’nın onaylamasıyla kanunun yürürlüğe girmesini bekliyoruz. Daha önce de belirttiğim üzere, dışarıdaki kaynak ve paranın ülkeye gelmesi için güzel bir zamanlama yapıldı. Ülke dışında, özellikle yakın çevremizde, bankacılık sektörü sıkıntılı dönem geçiriyor. OECD vergi cenneti ülkelere savaş açmış durumda. Buna mukabil güvenli bir ortam yakalamış ülkemiz, kredi derecelendirme kuruluşlarının puan artırmasıyla cazip bir alan olmuştur. Bu sayede kayıt dışındaki kaynaklar da kayda alınmış, yatırım da, istihdam da artmış olacak. Hemen her alanda barış adımlarının atıldığı ülkemizde mali barışın sağlanması için de girişimler yapılmalıydı. Halen maliyeye borcu bulunan mükellefler için de bir kolaylık sağlanmalıydı. Yaklaşık 60 milyar civarındaki tahsil edilemeyen alacaklar bu sayede tahsil edilebilirdi. Böylece hem insanlar vergi aslını geçen faizler ödemekten kurtulmuş olacak hem de Hazine’ye ilave kaynak sağlanacaktı. Vergi mahkemelerindeki dosyaların erimesi, mükelleflerle yaşanan ihtilafların son bulması için de bir fırsat tanınmış olurdu. Hatta matrah artırımına giden mükelleflerin incelemeden muaf tutulmasıyla mevcut incelenecek mükellefler listesi tasfiye edilebilecekti. Bu sayede basit incelemelerle uğraşmaktan kurtulan müfettişler daha verimli incelemelere zaman ayırabilecek, vergi kayıp ve kaçağı ile daha etkili mücadele edilmiş olacaktı.Sadece yurtdışındaki varlıklar beyan edilecekGerçek veya tüzel kişilerce, 15 Nisan 2013 tarihi itibarıyla sahip olunan ve yurtdışında bulunan; para, altın, döviz, menkul kıymet ve diğer sermaye piyasası araçları ile varlığı kanaat verici bir belgeyle ispat edilen taşınmazlar, temmuz ayı sonuna kadar Türk Lirası cinsinden rayiç bedelle, bankalara veya aracı kurumlara bildirilecek ya da vergi dairelerine beyan edilecek. Beyan edilen kıymetlerin, beyan tarihini takip eden ay sonuna kadar kanuni defterlere kaydedilmesi gerekiyor. Bilanço esasına göre defter tutan mükellefler, bu madde hükümleri uyarınca kanuni defterlerine kaydettikleri kıymetler için pasifte özel fon hesabı açmak zorunda. Bu fon hesabı, sermayenin bir parçası olarak kabul edilecek ve sermayeye ilave dışında başka bir amaçla kullanılamayacak. İşletmenin tasfiye edilmesi hâlinde ise bu fondaki değer vergilendirilmeyecek. Serbest meslek kazanç defteri ile işletme hesabı esasına göre defter tutan mükellefler de, bu kıymetleri defterlerinde ayrıca gösterecek. Bu varlıklar ayrıca dönem kazancının tespitinde dikkate alınmayacak, yani vergilendirilmeyecek. Bu arada beyan edilen varlıkların değeri üzerinden % 2 oranında vergi hesaplanacak. Hesaplanan vergi, tarhiyatın yapıldığı ayı izleyen ayın sonuna kadar ödenmeli. Kanun, verilen bu sürelerin üç ay kadar uzatılması için Bakanlar Kurulu’na yetki veriyor. Bildirilen veya beyan edilen varlıklar nedeniyle hiçbir suretle vergi incelemesi ve vergi tarhiyatı yapılamayacak. Ancak farklı sebeplerle bu maddenin yürürlüğe girdiği tarihten sonra başlayan 2013 yılından önceki dönemlere ilişkin vergi incelemeleri ile takdir komisyonu kararları uyarınca gelir, Kurumlar ve Katma Değer Vergisi yönünden tespit edilen matrah farkından, bu madde kapsamında beyan edilen tutarlar mahsup edilecek. Mahsup işleminin yapılabilmesi için varlık barışı kapsamında beyan edilen matrahlar üzerinden yüzde 2 oranında hesaplanan verginin vadesinde ödenmiş olması gerekiyor. İndirimi reddedilen Katma Değer Vergisi’ne ilişkin mahsup edilecek matrah tutarı, indirimi reddedilen vergiye esas teşkil eden bedel olarak dikkate alınacak. İndirimi reddedilen vergiye ilişkin bedel tespit edilemiyorsa, mahsup edilecek matrah tutarı, % 18 Katma Değer Vergisi oranı dikkate alınarak hesaplanacak.Vergi levhaları ay sonuna kadar yazdırılmalıHatırlanacağı üzere eskiden beri mükelleflerin işyerlerinde ve şubelerinde vergi levhalarının asılı olması gerekiyordu. Mükelleflerin kayıt altına alınması için gerekli görülen bu uygulama 6111 sayılı kanunla değiştirildi. Artık vergi levhalarının işyerine asılmasına gerek yok. Levhalar internet vergi dairesinden yazdırılarak işyerlerinde bulundurulursa aranan şart yerine getirilmiş oluyor. Mükellefler tarafından mart ve nisan aylarında verilen beyannamelerdeki bilgiler internet vergi dairesine aktarılıyor ve vergi levhası oluşturuluyor. Mükelleflerin mayıs ayı sonuna kadar internet vergi dairesine girerek bu levhaları yazdırması gerekiyor. Yazdırılan levhaların vergi dairesi veya mali müşavirlere onaylattırılması gerekmiyor. Vergi levhası almak mecburiyetinde olanlar vergi levhalarını işyerlerinin merkezlerinde, şubelerinde, satış mağazalarında ve taksi dolmuş işi yapanlar da taşıtlarda bulundurmak zorunda. Bu levhalar yetkililer tarafından istendiğinde ibraz edilmek zorunda, aksi takdirde bunların işletmede bulundurulmadığından bahisle 190 lira özel usulsüzlük cezası kesilir. İşyerinde birden fazla kat veya reyon olması halinde her kat veya reyon için ayrı birer levha alma ve bulundurma zorunluluğu bulunmuyor. Birden fazla yerde vergi levhası bulundurmak mecburiyetinde olan mükellefler ile levhalarını başka kurumlara ibraz edecek mükellefler vergi levhalarını internet vergi dairesinden ihtiyaç duydukları adet kadar çıktı alabilir.
Bir süredir gündemde olan varlık barışı nihayet Meclis’te görüşülerek kanunlaştı. Önceki yazılarımda getirilen kapsamın sınırlı olduğunu, Meclis görüşmelerinde bu kapsamın geliştirilmesi gerektiğini hatta geliştirileceğine inandığımı söylemiştim.Beklentimin aksine kanun tasarısı ufak bir rötuş dışında hiçbir değişikliğe uğramadan kanunlaşmış oldu. Şimdi Cumhurbaşkanı’nın onaylamasıyla kanunun yürürlüğe girmesini bekliyoruz. Daha önce de belirttiğim üzere, dışarıdaki kaynak ve paranın ülkeye gelmesi için güzel bir zamanlama yapıldı. Ülke dışında, özellikle yakın çevremizde, bankacılık sektörü sıkıntılı dönem geçiriyor. OECD vergi cenneti ülkelere savaş açmış durumda. Buna mukabil güvenli bir ortam yakalamış ülkemiz, kredi derecelendirme kuruluşlarının puan artırmasıyla cazip bir alan olmuştur. Bu sayede kayıt dışındaki kaynaklar da kayda alınmış, yatırım da, istihdam da artmış olacak. Hemen her alanda barış adımlarının atıldığı ülkemizde mali barışın sağlanması için de girişimler yapılmalıydı. Halen maliyeye borcu bulunan mükellefler için de bir kolaylık sağlanmalıydı. Yaklaşık 60 milyar civarındaki tahsil edilemeyen alacaklar bu sayede tahsil edilebilirdi. Böylece hem insanlar vergi aslını geçen faizler ödemekten kurtulmuş olacak hem de Hazine’ye ilave kaynak sağlanacaktı. Vergi mahkemelerindeki dosyaların erimesi, mükelleflerle yaşanan ihtilafların son bulması için de bir fırsat tanınmış olurdu. Hatta matrah artırımına giden mükelleflerin incelemeden muaf tutulmasıyla mevcut incelenecek mükellefler listesi tasfiye edilebilecekti. Bu sayede basit incelemelerle uğraşmaktan kurtulan müfettişler daha verimli incelemelere zaman ayırabilecek, vergi kayıp ve kaçağı ile daha etkili mücadele edilmiş olacaktı.Sadece yurtdışındaki varlıklar beyan edilecekGerçek veya tüzel kişilerce, 15 Nisan 2013 tarihi itibarıyla sahip olunan ve yurtdışında bulunan; para, altın, döviz, menkul kıymet ve diğer sermaye piyasası araçları ile varlığı kanaat verici bir belgeyle ispat edilen taşınmazlar, temmuz ayı sonuna kadar Türk Lirası cinsinden rayiç bedelle, bankalara veya aracı kurumlara bildirilecek ya da vergi dairelerine beyan edilecek. Beyan edilen kıymetlerin, beyan tarihini takip eden ay sonuna kadar kanuni defterlere kaydedilmesi gerekiyor. Bilanço esasına göre defter tutan mükellefler, bu madde hükümleri uyarınca kanuni defterlerine kaydettikleri kıymetler için pasifte özel fon hesabı açmak zorunda. Bu fon hesabı, sermayenin bir parçası olarak kabul edilecek ve sermayeye ilave dışında başka bir amaçla kullanılamayacak. İşletmenin tasfiye edilmesi hâlinde ise bu fondaki değer vergilendirilmeyecek. Serbest meslek kazanç defteri ile işletme hesabı esasına göre defter tutan mükellefler de, bu kıymetleri defterlerinde ayrıca gösterecek. Bu varlıklar ayrıca dönem kazancının tespitinde dikkate alınmayacak, yani vergilendirilmeyecek. Bu arada beyan edilen varlıkların değeri üzerinden % 2 oranında vergi hesaplanacak. Hesaplanan vergi, tarhiyatın yapıldığı ayı izleyen ayın sonuna kadar ödenmeli. Kanun, verilen bu sürelerin üç ay kadar uzatılması için Bakanlar Kurulu’na yetki veriyor. Bildirilen veya beyan edilen varlıklar nedeniyle hiçbir suretle vergi incelemesi ve vergi tarhiyatı yapılamayacak. Ancak farklı sebeplerle bu maddenin yürürlüğe girdiği tarihten sonra başlayan 2013 yılından önceki dönemlere ilişkin vergi incelemeleri ile takdir komisyonu kararları uyarınca gelir, Kurumlar ve Katma Değer Vergisi yönünden tespit edilen matrah farkından, bu madde kapsamında beyan edilen tutarlar mahsup edilecek. Mahsup işleminin yapılabilmesi için varlık barışı kapsamında beyan edilen matrahlar üzerinden yüzde 2 oranında hesaplanan verginin vadesinde ödenmiş olması gerekiyor. İndirimi reddedilen Katma Değer Vergisi’ne ilişkin mahsup edilecek matrah tutarı, indirimi reddedilen vergiye esas teşkil eden bedel olarak dikkate alınacak. İndirimi reddedilen vergiye ilişkin bedel tespit edilemiyorsa, mahsup edilecek matrah tutarı, % 18 Katma Değer Vergisi oranı dikkate alınarak hesaplanacak.Vergi levhaları ay sonuna kadar yazdırılmalıHatırlanacağı üzere eskiden beri mükelleflerin işyerlerinde ve şubelerinde vergi levhalarının asılı olması gerekiyordu. Mükelleflerin kayıt altına alınması için gerekli görülen bu uygulama 6111 sayılı kanunla değiştirildi. Artık vergi levhalarının işyerine asılmasına gerek yok. Levhalar internet vergi dairesinden yazdırılarak işyerlerinde bulundurulursa aranan şart yerine getirilmiş oluyor. Mükellefler tarafından mart ve nisan aylarında verilen beyannamelerdeki bilgiler internet vergi dairesine aktarılıyor ve vergi levhası oluşturuluyor. Mükelleflerin mayıs ayı sonuna kadar internet vergi dairesine girerek bu levhaları yazdırması gerekiyor. Yazdırılan levhaların vergi dairesi veya mali müşavirlere onaylattırılması gerekmiyor. Vergi levhası almak mecburiyetinde olanlar vergi levhalarını işyerlerinin merkezlerinde, şubelerinde, satış mağazalarında ve taksi dolmuş işi yapanlar da taşıtlarda bulundurmak zorunda. Bu levhalar yetkililer tarafından istendiğinde ibraz edilmek zorunda, aksi takdirde bunların işletmede bulundurulmadığından bahisle 190 lira özel usulsüzlük cezası kesilir. İşyerinde birden fazla kat veya reyon olması halinde her kat veya reyon için ayrı birer levha alma ve bulundurma zorunluluğu bulunmuyor. Birden fazla yerde vergi levhası bulundurmak mecburiyetinde olan mükellefler ile levhalarını başka kurumlara ibraz edecek mükellefler vergi levhalarını internet vergi dairesinden ihtiyaç duydukları adet kadar çıktı alabilir.