Ergenekon davasında mahşer günü geldi geçti. Beklendiği üzere, uzun zamandır davayı destekleyen kişileri çelişik ve karmaşık hislerle baş başa bıraktı. Ben de o kişilerden biriyim.Soruşturma 2007’de başladığında, Türkiye’deki derin devletin 1980 ve 90’lardaki kirli faaliyetleri ve daha sonra AKP’ye darbe düzenleme planlarıyla yakından bağlantılı kişilere karşı nihayet yasal kovuşturma açılmasından mutlu olmuştum. Geçen yıllarla birlikte davanın ilerleyiş şekline dair şüphelerin artmasına rağmen, geçmişteki birçok cinayet ve diğer şiddet eylemleriyle bağlantılı Veli Küçük gibi karanlık bir kişiliğin hayatının geri kalanını hapiste geçirecek olmasının Türkiye için iyi bir şey olduğuna hâlâ inanıyorum. Aynısı Kemal Kerinçsiz, Muzaffer Tekin ve pek çok eski üst düzey subay gibi, onaylamadıkları her seçilmiş hükümete karşı harekete geçmeye hazır, darbeci zihniyetli aşırı milliyetçilere verilen uzun hapis cezaları için de geçerli.Sorun şu ki, bu kararların yer aldığı paket, geçmiş suçlar ve yakın geçmişteki darbe planlarıyla ilişkileri şüphe götürmez biçimde kanıtlanamamış kişiler için de uzun hapis cezalarını içeriyor. Son yıllarda Ergenekon davasında yapılan bir dizi hata, cezalandırılmayı hak eden tartışma götürmez kötü adamlar ile antidemokratik görüşleri genelde itiraz götürür olsa da hapse atılmalarına sebep oluşturmayan diğerlerini aynı çuvala soktu. Peki, bu çok önemli davanın meşruiyetine ve kabul görürlüğüne zarar veren o hatalar nelerdi? 1990’larda işlenen suçlara, özellikle de güneydoğuda çözülmeden kalan binlerce faili meçhule ve o dönemde devlet düşmanı addedilen herkese yönelik şiddete odaklanılması gerekirken, vurgu, neredeyse tümüyle, 2002 sonrasındaki AKP karşıtı darbe planlarına kaydı. Bu da, davanın asıl amacının AKP karşıtlarına uyarı göndermek olduğu şüphesini uyandırdı.Yasa dışı eylemlerin planlanması ve icrasında kilit oyuncu olmayan pek çok kişi tutuklandı ve yargılandı. Oysa dava, asıl, tartışmalı şöhreti AKP karşıtlarınca bile kabul edilen ‘büyük balık’ üzerine yoğunlaşmalıydı.Bireysel dosyaların çoğunda, savcılar ve yargıçlar, Türk yasal sisteminin on yıllardır süre giden bildik sorunlarını aşmayı başaramadı: Usule dair yanlışlar, muğlâk suçlamalar, ikna edemeyen kanıtlar. Hükümetin, kısa süre öncesine dek, dava öncesi uzun süreli gözaltı uygulamasını reddetmesi de buna tuz biber ekti.Bu hatalar ve noksanları düzeltme yönünde kabiliyetsizlik ve isteksizlik, Ergenekon davasının destekçilerini savunma pozisyonunda bırakırken, davanın muhaliflerinin yanlışlıklara büyüteç tutmasını ve derin devletin varlığını temelden reddederek Türkiye’nin kirli geçmişine inmek için haklı sebepleri yabana atmasını kolaylaştırdı. Böylece, davaya, AKP muhaliflerinin hepsini birer birer hedef alan siyasi kampanya diye çamur atmakta oldukça başarı elde ettiler.Bu inkârcı yaklaşımın çekiciliğine, açıklanan kararla ilgili yayınlarında dış basının da kapıldığını görmek mümkün. Amerikan, Alman ya da Hollanda gazetelerindeki hemen her makaleden ‘cadı avı’ terimi fırlıyor. Pek çok muhabir, bununla Gezi Parkı protestolarının bastırılması ve son dönemde hükümeti eleştiren gazetecilerle köşe yazarlarının işten kovulması arasında bağlantı kuruyor. Ergenekon davasının sonucu, başbakanın otoriter eğilimlerinin ve tüm muhalefetin bastırılmasının yeni bir kanıtı olarak sunuluyor. Bu özel davadaki tüm hatalara rağmen, Türkiye’nin askerî darbelerle dolu kanlı tarihini ve kanunsuz karanlık güçlerini soruşturmak açısından önemli yerini vurgulamaya devam eden çok az sayıda gazeteci var.Tüm bu çelişki ve karmaşadan sonra ben nerede duruyorum? Temyiz mahkemelerinin sapla samanı birbirinden ayırması ve hükümetin defolar ve yanlışlıklarla dolu davaların hem Türkiye’nin yurtdışındaki imajına zarar verdiği hem de içeride muhalefeti güçlendirdiği dersini çıkarmasını ummaktan başka bir şey elimden gelmiyor. Hepsinden önemlisi: Geçmişin menfur suçlarının sorumlularını yargı karşısına çıkarma emelimizden vazgeçmeyelim.
Ergenekon davasında mahşer günü geldi geçti. Beklendiği üzere, uzun zamandır davayı destekleyen kişileri çelişik ve karmaşık hislerle baş başa bıraktı. Ben de o kişilerden biriyim.Soruşturma 2007’de başladığında, Türkiye’deki derin devletin 1980 ve 90’lardaki kirli faaliyetleri ve daha sonra AKP’ye darbe düzenleme planlarıyla yakından bağlantılı kişilere karşı nihayet yasal kovuşturma açılmasından mutlu olmuştum. Geçen yıllarla birlikte davanın ilerleyiş şekline dair şüphelerin artmasına rağmen, geçmişteki birçok cinayet ve diğer şiddet eylemleriyle bağlantılı Veli Küçük gibi karanlık bir kişiliğin hayatının geri kalanını hapiste geçirecek olmasının Türkiye için iyi bir şey olduğuna hâlâ inanıyorum. Aynısı Kemal Kerinçsiz, Muzaffer Tekin ve pek çok eski üst düzey subay gibi, onaylamadıkları her seçilmiş hükümete karşı harekete geçmeye hazır, darbeci zihniyetli aşırı milliyetçilere verilen uzun hapis cezaları için de geçerli.Sorun şu ki, bu kararların yer aldığı paket, geçmiş suçlar ve yakın geçmişteki darbe planlarıyla ilişkileri şüphe götürmez biçimde kanıtlanamamış kişiler için de uzun hapis cezalarını içeriyor. Son yıllarda Ergenekon davasında yapılan bir dizi hata, cezalandırılmayı hak eden tartışma götürmez kötü adamlar ile antidemokratik görüşleri genelde itiraz götürür olsa da hapse atılmalarına sebep oluşturmayan diğerlerini aynı çuvala soktu. Peki, bu çok önemli davanın meşruiyetine ve kabul görürlüğüne zarar veren o hatalar nelerdi? 1990’larda işlenen suçlara, özellikle de güneydoğuda çözülmeden kalan binlerce faili meçhule ve o dönemde devlet düşmanı addedilen herkese yönelik şiddete odaklanılması gerekirken, vurgu, neredeyse tümüyle, 2002 sonrasındaki AKP karşıtı darbe planlarına kaydı. Bu da, davanın asıl amacının AKP karşıtlarına uyarı göndermek olduğu şüphesini uyandırdı.Yasa dışı eylemlerin planlanması ve icrasında kilit oyuncu olmayan pek çok kişi tutuklandı ve yargılandı. Oysa dava, asıl, tartışmalı şöhreti AKP karşıtlarınca bile kabul edilen ‘büyük balık’ üzerine yoğunlaşmalıydı.Bireysel dosyaların çoğunda, savcılar ve yargıçlar, Türk yasal sisteminin on yıllardır süre giden bildik sorunlarını aşmayı başaramadı: Usule dair yanlışlar, muğlâk suçlamalar, ikna edemeyen kanıtlar. Hükümetin, kısa süre öncesine dek, dava öncesi uzun süreli gözaltı uygulamasını reddetmesi de buna tuz biber ekti.Bu hatalar ve noksanları düzeltme yönünde kabiliyetsizlik ve isteksizlik, Ergenekon davasının destekçilerini savunma pozisyonunda bırakırken, davanın muhaliflerinin yanlışlıklara büyüteç tutmasını ve derin devletin varlığını temelden reddederek Türkiye’nin kirli geçmişine inmek için haklı sebepleri yabana atmasını kolaylaştırdı. Böylece, davaya, AKP muhaliflerinin hepsini birer birer hedef alan siyasi kampanya diye çamur atmakta oldukça başarı elde ettiler.Bu inkârcı yaklaşımın çekiciliğine, açıklanan kararla ilgili yayınlarında dış basının da kapıldığını görmek mümkün. Amerikan, Alman ya da Hollanda gazetelerindeki hemen her makaleden ‘cadı avı’ terimi fırlıyor. Pek çok muhabir, bununla Gezi Parkı protestolarının bastırılması ve son dönemde hükümeti eleştiren gazetecilerle köşe yazarlarının işten kovulması arasında bağlantı kuruyor. Ergenekon davasının sonucu, başbakanın otoriter eğilimlerinin ve tüm muhalefetin bastırılmasının yeni bir kanıtı olarak sunuluyor. Bu özel davadaki tüm hatalara rağmen, Türkiye’nin askerî darbelerle dolu kanlı tarihini ve kanunsuz karanlık güçlerini soruşturmak açısından önemli yerini vurgulamaya devam eden çok az sayıda gazeteci var.Tüm bu çelişki ve karmaşadan sonra ben nerede duruyorum? Temyiz mahkemelerinin sapla samanı birbirinden ayırması ve hükümetin defolar ve yanlışlıklarla dolu davaların hem Türkiye’nin yurtdışındaki imajına zarar verdiği hem de içeride muhalefeti güçlendirdiği dersini çıkarmasını ummaktan başka bir şey elimden gelmiyor. Hepsinden önemlisi: Geçmişin menfur suçlarının sorumlularını yargı karşısına çıkarma emelimizden vazgeçmeyelim.