İsrail, Suriye meselesinde baştan bu yana ortaya koyduğu resmî sessizliği bir-iki istisna dışında koruyor; bu konuda resmî açıklama yapmıyor; kendisini ilzam edecek bir tavır sergilemiyor. Birkaç gün önce Savunma Bakanı Yaalon’ın da tekrarladığı gibi ‘meseleye karışmıyor, karışmayacağını’ söylüyor.İstisnalar da kendisine Suriye rejiminden kendisine yönelik herhangi bir saldırıya misliyle karşılık vereceği ve Hizbullah’a sevk edilecek füze-roket ve kimyasal silahları derhal imha edeceğinden ibaret. Zaten bu konuda en az 3 defa Suriye’deki hedeflere hava saldırısı düzenlemişti. Gerek görürse bundan sonra da yapar.İsrail, Suriye meselesinde sessiz; ama şüphesiz özellikle Amerika’daki askerî müdahale karar ve tartışmalarını yakından izliyor, bunlara doğrudan karışmamakla birlikte Amerika’daki dostları, destekçiler ve kolları vasıtasıyla dolaylı olarak da dâhil olmaya, kararları kendi milli menfaatlerine göre etkilemeye de gayret ediyor. Yalnız bunu yaparken hiçbir şekilde İsrail’in isminin resmen anılmamasını sağlamaya da çalışıyor.İsrail ve menfaatleri söz konusu olduğunda İsrail adına hareket eden Amerika’daki bu grup ve örgütler (yani Lobi) zaten belli. Bunların belli başlı olanları adında zaten İsrail olan Israel Public Affairs Committee (AIPAC), the Anti-Defamation League (ADL), Republican Jewish Coalition (RJC). Bunları şüphesiz başkaları da takip ediyor.Bu lobi Suriye’ye askerî müdahale gündeme geldiğinden bu yana her ne kadar müdahaleyi desteklediklerinin bilinmesini sağlamakla beraber genelde bunu aleni yapmıyor, herhangi bir resmî açıklamada da bulunmaktan kaçınıyordu.Ne var ki, bu durum Obama’nın Kongre’den müdahale onay ve yetkisi istemesiyle birlikte değişti ve bunun üzerine lobi geçen hafta açıkça Kongre üyelerinin Obama’nın talebini karşılaması yönünde açıklama yaptı. Bu bağlamda mesela AIPAC Kongre’ye Obama’nın Amerikan güvenlik menfaatlerini koruma ve Esed rejiminin bundan sonra kimyasal silah kullanmaması yönündeki çabalarını desteklemesi çağrısını yaptı. Bu arada bazı AIPAC yetkilileri de Amerika’nın rejimi destekleyen İran ve Hizbullah’a güçlü bir mesaj göndermesi gerektiğini söylediler.Diğer yandan, Obama yönetimi yetkilileri de zaten İsrail lobisini Beyaz Saray’a davet edip bunlardan destek arayışı da içindeler. Bu gruplar da anlaşılan bu zor zamanda hem kendilerinden yardım isteyen yönetimin destek çağrısına karşılık vermek hem de aynı zamanda İsrail’in güvenlik çıkarlarını gözetmek için harekete geçmiş, alenen Kongre’ye onay tavsiye etmeye başlamış bulunuyorlar.Böylece, lobi hem müdahalenin mutlaka yapılması hem de Kongre’nin buna destek ve onay vermesi yönünde saf tutmuş oluyor ve kendisini siyaseten bağlamış oluyor.Lobinin ve bizatihi İsrail’in müdahale bağlamında akıllarındaki esas konu elbette İran’a yapılması muhtemel Amerikan müdahalesi. Bunlar, Obama’nın Kongre’nin onay vermediği bir Suriye müdahalesini yapamayacağını, bunun da muhtemel bir İran müdahalesinin önünü tıkayacağını düşünüyorlar. Lobinin ve İsrail’in, başka ikincil ve tali mülahazalar bir yana Suriye müdahalesi konusundaki esas endişe ve korkusu işte bu ihtimalden kaynaklanıyor.Bu durumda, lobi ve diğerleri artık sessizliklerini bozmak zorunda kalıp müdahale konusundaki konum ve görüşlerini açıkça ortaya koymuş oluyor. Bunlar müdahalenin mutlaka gerçekleşmesini istiyorlar ve müdahaleyi bizim gibi başka sebeplerle isteyenlerle aynı konuma gelmiş bulunuyorlar.Diğer yandan, söz konusu lobi ve diğerleri müdahale konusuna doğrudan ve aleni olarak müdahil olmakla kendileri bakımından çok önemli ve hayati bazı risklere de giriyorlar elbette. Şöyle ki: Müdahale için hemen her şeyini, siyasi sermayesini ortaya koyan söz konusu lobi, müdahalenin bir şekilde yapılmaması halinde birçok bakımdan itibar ve nüfuz kaybına da uğramış olacak ve bu da Amerikan siyasetinde önemli değişikliklere yol açacak elbette.Müdahale konusu, bugün değindiğimiz yönü dahil kolay ve ezbere ahkâm kesilecek, artık yıpranmış ve anlamsızlaşmış klişelerle izah edilmesi mümkün olmayan böylesine çetrefilli ve karmaşık bir konu işte…
İsrail, Suriye meselesinde baştan bu yana ortaya koyduğu resmî sessizliği bir-iki istisna dışında koruyor; bu konuda resmî açıklama yapmıyor; kendisini ilzam edecek bir tavır sergilemiyor. Birkaç gün önce Savunma Bakanı Yaalon’ın da tekrarladığı gibi ‘meseleye karışmıyor, karışmayacağını’ söylüyor.İstisnalar da kendisine Suriye rejiminden kendisine yönelik herhangi bir saldırıya misliyle karşılık vereceği ve Hizbullah’a sevk edilecek füze-roket ve kimyasal silahları derhal imha edeceğinden ibaret. Zaten bu konuda en az 3 defa Suriye’deki hedeflere hava saldırısı düzenlemişti. Gerek görürse bundan sonra da yapar.İsrail, Suriye meselesinde sessiz; ama şüphesiz özellikle Amerika’daki askerî müdahale karar ve tartışmalarını yakından izliyor, bunlara doğrudan karışmamakla birlikte Amerika’daki dostları, destekçiler ve kolları vasıtasıyla dolaylı olarak da dâhil olmaya, kararları kendi milli menfaatlerine göre etkilemeye de gayret ediyor. Yalnız bunu yaparken hiçbir şekilde İsrail’in isminin resmen anılmamasını sağlamaya da çalışıyor.İsrail ve menfaatleri söz konusu olduğunda İsrail adına hareket eden Amerika’daki bu grup ve örgütler (yani Lobi) zaten belli. Bunların belli başlı olanları adında zaten İsrail olan Israel Public Affairs Committee (AIPAC), the Anti-Defamation League (ADL), Republican Jewish Coalition (RJC). Bunları şüphesiz başkaları da takip ediyor.Bu lobi Suriye’ye askerî müdahale gündeme geldiğinden bu yana her ne kadar müdahaleyi desteklediklerinin bilinmesini sağlamakla beraber genelde bunu aleni yapmıyor, herhangi bir resmî açıklamada da bulunmaktan kaçınıyordu.Ne var ki, bu durum Obama’nın Kongre’den müdahale onay ve yetkisi istemesiyle birlikte değişti ve bunun üzerine lobi geçen hafta açıkça Kongre üyelerinin Obama’nın talebini karşılaması yönünde açıklama yaptı. Bu bağlamda mesela AIPAC Kongre’ye Obama’nın Amerikan güvenlik menfaatlerini koruma ve Esed rejiminin bundan sonra kimyasal silah kullanmaması yönündeki çabalarını desteklemesi çağrısını yaptı. Bu arada bazı AIPAC yetkilileri de Amerika’nın rejimi destekleyen İran ve Hizbullah’a güçlü bir mesaj göndermesi gerektiğini söylediler.Diğer yandan, Obama yönetimi yetkilileri de zaten İsrail lobisini Beyaz Saray’a davet edip bunlardan destek arayışı da içindeler. Bu gruplar da anlaşılan bu zor zamanda hem kendilerinden yardım isteyen yönetimin destek çağrısına karşılık vermek hem de aynı zamanda İsrail’in güvenlik çıkarlarını gözetmek için harekete geçmiş, alenen Kongre’ye onay tavsiye etmeye başlamış bulunuyorlar.Böylece, lobi hem müdahalenin mutlaka yapılması hem de Kongre’nin buna destek ve onay vermesi yönünde saf tutmuş oluyor ve kendisini siyaseten bağlamış oluyor.Lobinin ve bizatihi İsrail’in müdahale bağlamında akıllarındaki esas konu elbette İran’a yapılması muhtemel Amerikan müdahalesi. Bunlar, Obama’nın Kongre’nin onay vermediği bir Suriye müdahalesini yapamayacağını, bunun da muhtemel bir İran müdahalesinin önünü tıkayacağını düşünüyorlar. Lobinin ve İsrail’in, başka ikincil ve tali mülahazalar bir yana Suriye müdahalesi konusundaki esas endişe ve korkusu işte bu ihtimalden kaynaklanıyor.Bu durumda, lobi ve diğerleri artık sessizliklerini bozmak zorunda kalıp müdahale konusundaki konum ve görüşlerini açıkça ortaya koymuş oluyor. Bunlar müdahalenin mutlaka gerçekleşmesini istiyorlar ve müdahaleyi bizim gibi başka sebeplerle isteyenlerle aynı konuma gelmiş bulunuyorlar.Diğer yandan, söz konusu lobi ve diğerleri müdahale konusuna doğrudan ve aleni olarak müdahil olmakla kendileri bakımından çok önemli ve hayati bazı risklere de giriyorlar elbette. Şöyle ki: Müdahale için hemen her şeyini, siyasi sermayesini ortaya koyan söz konusu lobi, müdahalenin bir şekilde yapılmaması halinde birçok bakımdan itibar ve nüfuz kaybına da uğramış olacak ve bu da Amerikan siyasetinde önemli değişikliklere yol açacak elbette.Müdahale konusu, bugün değindiğimiz yönü dahil kolay ve ezbere ahkâm kesilecek, artık yıpranmış ve anlamsızlaşmış klişelerle izah edilmesi mümkün olmayan böylesine çetrefilli ve karmaşık bir konu işte…