İlk açıklandığında büyük heyecan uyandırmıştı. Beklenti çok yüksekti çünkü. Hem Türkiye’nin demokratikleşme standardını artıracak hem de çözüm sürecindeki tıkanmayı aşacaktı.Siyasetin kadim gündemi yüzde 10 barajı tarihe karışacaktı. ‘Geliyor, geliyor...’ diye tempo tutulan paket ete kemiğe büründü, dün Meclis’e gönderildi.Çerçevesi bizzat Başbakan Erdoğan tarafından iki ay önce çizilmişti. Niye bu kadar beklendi? Bazı maddelerde yapılan ince işçilik olsa gerek. Eğer milletvekilleri geceli gündüzlü çalışarak olağanüstü performans sergilemezse seçim takviminden önce Genel Kurul’a gelmesi zor. Seçim deyince sadece yereli anlamayın hemen, peşinden de cumhurbaşkanlığı için sandığa gidilecek. Neresinden bakarsanız bakın, 7-8 ay siyaset seçimin etkisi altında kalacak. Zaten Meclis’in gündemi yoğun. Haftaya bütçe başlıyor, 10 günlük uzun bir maraton. Pakette sürpriz yok, ana hatlarıyla kamuoyuna duyurulan düzenlemelerden oluşuyor.Fazlası yok ama eksiği var. Seçim sistemi değişmiyor, yüzde 10 barajı düşmüyor. Baraj öteden beri Ankara siyasetinin en çok tartışılan konularından biri. Sadece içeride değil, Avrupa Birliği’nde de ‘barajın çok yüksek olduğu’ yönünde değerlendirmeler söz konusu. Yüzde barajını daha alt seviyelere düşürmeyi AK Parti ciddi ciddi gündemine aldı. Ama tek başına değil, seçim sistemiyle birlikte. Dar bölgeyi inceledi ama ‘daraltılmış bölgeye’ yoğunlaştı. Seçim sonuçları daraltılmış bölge sistemine göre değerlendirildi. Hesaplamalarda AK Parti’nin bir kaybı olmayacağı aksine avantaj sağlayacağı görüldü. Ülke barajının da yüzde 5’lere kadar düşmesine sıcak bakıldı. Muhalefetin olumlu yaklaşmaması üzerine seçim sisteminin aynen korunmasına karar verildi. Haliyle yüzde 10 barajının da devamına... Başta CHP olmak üzere muhalefet partileri barajın düşmesinden yanaydı oysa. Ama mevcut sistemde. Daraltılmış veya dar bölge seçeneklerine kapıları kapattı. Muhalefet tartışmaya bile girmedi.Diğer maddelerde muhalefeti dikkate almayan hükümet, yüzde 10 barajı ve seçim sistemi konusunda da doğru bildiğini yapabilirdi. Baraj anlamını yitirdi zira. ‘Yönetimde istikrar’ olsun diye kondu. İstikrar da sağlamadı. 90’lı yılların bol partili koalisyonları ortada. BDP türü partilerin Meclis’e girmesini engellediği de düşünüldü. BDP’nin siyaset mühendisleri barajı delerek Meclis’e girmenin yolunu buldu. Bağımsız olarak sandığa gittiler, ince hesaplarla milletvekili seçilmeyi başardılar ve parti çatısı altında bir araya geldiler. Yüzde 10 barajının ne istikrar ne de BDP gibi partileri engelleme fonksiyonu kaldı.AK Parti, baraj konusunda adım atabilirdi. Halkla vekili arasında daha sağlıklı ilişkiye neden olacak dar veya daraltılmış bölge seçim sistemini pakete koyabilirdi. Bu sayede siyaset alanı daha demokratikleşebilirdi. Yokluğunun ciddi bir eksiklik olduğunu söylemek lazım. Beklentileri karşılamayabilir fakat paketteki diğer maddeleri demokratikleşmeye doğru atılmış ileri adım diye değerlendirmek mümkün. Hele çok gerilerden geldiğimiz hesaba katılırsa... Seçim propagandalarında Kürtçe serbest olacak. Yüzde 3 oy alan partiye Hazine yardımı yapılacak. Yüzde 7 idi, 3’e düşecek. Özel okullarda Kürtçe eğitim yapılabilecek. Ana dilde eğitim bütün okullar için talepti. Ara formül olarak özel okullar düşünüldü. Burada uygulamaya göre ileride yaygınlaşması gündeme gelebilecek. Başörtülü dolayısıyla eğitim hakkını engelleyenlere ceza artırılacak. 5 yıla kadar hapis cezası alabilecek. Yaşam tarzına müdahale cezasız kalmayacak. Nefret ve ayrımcılığın cezası üç yıla çıkarılacak. Günümüzde karşılığı olmayan şapka takmamanın suç olduğunu biliyor muydunuz? Yeni düzenlemeyle cezası kaldırılacak.Paket, Bakanlar Kurulu’ndan Meclis’e iki ayda geldi. Meclis’ten Çankaya Köşkü’ne ne kadar sürede gider kestirmek zor. Maddeler mi? Yetmez ama evet... m.unal@zaman.com.tr
İlk açıklandığında büyük heyecan uyandırmıştı. Beklenti çok yüksekti çünkü. Hem Türkiye’nin demokratikleşme standardını artıracak hem de çözüm sürecindeki tıkanmayı aşacaktı.Siyasetin kadim gündemi yüzde 10 barajı tarihe karışacaktı. ‘Geliyor, geliyor...’ diye tempo tutulan paket ete kemiğe büründü, dün Meclis’e gönderildi.Çerçevesi bizzat Başbakan Erdoğan tarafından iki ay önce çizilmişti. Niye bu kadar beklendi? Bazı maddelerde yapılan ince işçilik olsa gerek. Eğer milletvekilleri geceli gündüzlü çalışarak olağanüstü performans sergilemezse seçim takviminden önce Genel Kurul’a gelmesi zor. Seçim deyince sadece yereli anlamayın hemen, peşinden de cumhurbaşkanlığı için sandığa gidilecek. Neresinden bakarsanız bakın, 7-8 ay siyaset seçimin etkisi altında kalacak. Zaten Meclis’in gündemi yoğun. Haftaya bütçe başlıyor, 10 günlük uzun bir maraton. Pakette sürpriz yok, ana hatlarıyla kamuoyuna duyurulan düzenlemelerden oluşuyor.Fazlası yok ama eksiği var. Seçim sistemi değişmiyor, yüzde 10 barajı düşmüyor. Baraj öteden beri Ankara siyasetinin en çok tartışılan konularından biri. Sadece içeride değil, Avrupa Birliği’nde de ‘barajın çok yüksek olduğu’ yönünde değerlendirmeler söz konusu. Yüzde barajını daha alt seviyelere düşürmeyi AK Parti ciddi ciddi gündemine aldı. Ama tek başına değil, seçim sistemiyle birlikte. Dar bölgeyi inceledi ama ‘daraltılmış bölgeye’ yoğunlaştı. Seçim sonuçları daraltılmış bölge sistemine göre değerlendirildi. Hesaplamalarda AK Parti’nin bir kaybı olmayacağı aksine avantaj sağlayacağı görüldü. Ülke barajının da yüzde 5’lere kadar düşmesine sıcak bakıldı. Muhalefetin olumlu yaklaşmaması üzerine seçim sisteminin aynen korunmasına karar verildi. Haliyle yüzde 10 barajının da devamına... Başta CHP olmak üzere muhalefet partileri barajın düşmesinden yanaydı oysa. Ama mevcut sistemde. Daraltılmış veya dar bölge seçeneklerine kapıları kapattı. Muhalefet tartışmaya bile girmedi.Diğer maddelerde muhalefeti dikkate almayan hükümet, yüzde 10 barajı ve seçim sistemi konusunda da doğru bildiğini yapabilirdi. Baraj anlamını yitirdi zira. ‘Yönetimde istikrar’ olsun diye kondu. İstikrar da sağlamadı. 90’lı yılların bol partili koalisyonları ortada. BDP türü partilerin Meclis’e girmesini engellediği de düşünüldü. BDP’nin siyaset mühendisleri barajı delerek Meclis’e girmenin yolunu buldu. Bağımsız olarak sandığa gittiler, ince hesaplarla milletvekili seçilmeyi başardılar ve parti çatısı altında bir araya geldiler. Yüzde 10 barajının ne istikrar ne de BDP gibi partileri engelleme fonksiyonu kaldı.AK Parti, baraj konusunda adım atabilirdi. Halkla vekili arasında daha sağlıklı ilişkiye neden olacak dar veya daraltılmış bölge seçim sistemini pakete koyabilirdi. Bu sayede siyaset alanı daha demokratikleşebilirdi. Yokluğunun ciddi bir eksiklik olduğunu söylemek lazım. Beklentileri karşılamayabilir fakat paketteki diğer maddeleri demokratikleşmeye doğru atılmış ileri adım diye değerlendirmek mümkün. Hele çok gerilerden geldiğimiz hesaba katılırsa... Seçim propagandalarında Kürtçe serbest olacak. Yüzde 3 oy alan partiye Hazine yardımı yapılacak. Yüzde 7 idi, 3’e düşecek. Özel okullarda Kürtçe eğitim yapılabilecek. Ana dilde eğitim bütün okullar için talepti. Ara formül olarak özel okullar düşünüldü. Burada uygulamaya göre ileride yaygınlaşması gündeme gelebilecek. Başörtülü dolayısıyla eğitim hakkını engelleyenlere ceza artırılacak. 5 yıla kadar hapis cezası alabilecek. Yaşam tarzına müdahale cezasız kalmayacak. Nefret ve ayrımcılığın cezası üç yıla çıkarılacak. Günümüzde karşılığı olmayan şapka takmamanın suç olduğunu biliyor muydunuz? Yeni düzenlemeyle cezası kaldırılacak.Paket, Bakanlar Kurulu’ndan Meclis’e iki ayda geldi. Meclis’ten Çankaya Köşkü’ne ne kadar sürede gider kestirmek zor. Maddeler mi? Yetmez ama evet... m.unal@zaman.com.tr