CHP ve MHP 2013 bütçesi Türkiye Büyük Millet Meclisi’nde (TBMM) müzakere edilirken dile getirdiği Sayıştay eleştirilerini 2014 bütçesinin ele alındığı bugünlerde de yineliyor.Son derece teknik bir kurum olan ve 151 yıllık tecrübe ile İdare’yi malî aç ıdan inceleyen, varsa kamu zararını tespit edip sorumluları hakkında idari ve adli müeyyideleri uygulayan Sayıştay eksenindeki tartışmalar her vatandaşı yakından ilgilendiriyor. Yürütme, idare, hükümet yahut İdare… Adına ne derseniz deyin söz konusu erk; yargı, yasama ve medya denetiminde olduğu sürece demokratik işleyişten bahsedilebilir. Hükümetten gelen beyanlar Sayıştay’a engel olunmadığı yönünde. Maliye Bakanı Mehmet Şimşek ‘ne istediler de vermedik!’ babında kendinden son derece emin. CHP lideri Kemal Kılıçdaroğlu, kamu harcamalarının TBMM’den saklandığını, gelen 5-10 sayfalık raporların formaliteyi yerine getirmek için hazırlandığını iddia ediyor: “Yasama organı adına kamu harcamalarını denetleyen organa bilgi vermeyen Adalet Bakanlığı bütçesine nasıl oy vereceksiniz? Ben bu kürsüden yine Sayıştay raporları gelmedi diye itiraz ettim. 132 raporu soru önergesi verdik vermediler. Bundan Sayın Cemil Çiçek de sorumludur. Milletvekillerinden Sayıştay raporu hangi gerekçeyle saklanır.” Akabinde, “Bu bütçe meşru bir bütçe değildir.” diyor. Kim doğru söylüyor? Karar vermemize yardımcı olabilir düşüncesi ile işleyişe bakalım. AK Parti hükümetinin Sayıştay Kanunu’nda yaptığı değişiklikler, ‘TBMM’nin bütçe hakkını elinden aldığı’ gerekçesi ile Anayasa Mahkemesi tarafından iptal edilmesine edildi. Fakat bu arada kamuda teftiş disiplini derin yara aldı. İki yıldır Sayıştay denetçileri kurumlardan bilgi, belge ve rapor temininde zorluk çekiyor. Hatta ‘Kamu İdaresi Hesaplarının Sayıştay’a verilmesi ve muhasebe birimleri ile muhasebe yetkililerinin bildirilmesi hakkında usul ve esaslarda değişiklik yapılması hakkında usul ve esaslar’ başlıklı taptaze yönetmelikle bu teftiş dokunulmazlığı 3 sene uzatıldı. 2013, 2014 ve 2015 yıllarında da kurumların bilanço ve mizanlarının Sayıştay’a gönderilmesine gerek yok. İstenirse Maliye Bakanlığı tarafından konsolide olarak bu malî bilgiler Sayıştay’a verilecek. İncelemeyi yapan kuruma ‘bu bilgiler senin için kafi’ demekten ne farkı var bunun! Öyleyse muhalefetin haklı olarak eleştirdiği ‘Malî bilgiler gelmediği için Sayıştay görüşü oluşturulamamıştır.’ ifadesine yer verilen sathi raporlar 2016’ya kadar devam edecek. Buraya kadar sorumluluk Maliye’de gibi görünse de Sayıştay’ın hakkını müdafaa etmemesi, millete karşı yükümlülüklerini ihmal etmesi dikkatten kaçmıyor. Mevzuat açık. Sayıştay, teftişi engelleyen kamu görevlisi veya yöneticisi hakkında aylık kesme, görevden uzaklaştırma gibi tedbirleri alma disiplin ve ceza kovuşturması açma yetkilerine sahip. Hal böyle iken son tartışmalarda suskun kalması kabul edilemez. Başka bir açıdan bakalım. Sayıştay Denetçileri Derneği’nin (SAYDER) 26 Kasım’da yaptığı yazılı açıklamada; TBMM’ye gönderilen raporların ‘denetçi raporları’ değil, Sayıştay Rapor Değerlendirme Kurulu’ndan çıkan raporlar olduğu belirtiliyor. Düzenlenen raporların ekleri Meclis’e sunulmadığı için raporların içeriğini anlamanın zorlaştığına da dikkat çekiliyor: “Bu nedenle Rapor Değerlendirme Kurulu’nda görüşülerek TBMM’ye gönderilen raporlar artık Sayıştay Başkanlığı raporudur.” Maliye Bakanı’na göre problem yok. CHP lideri ‘Sayıştay TBMM’ye karşı görevini yapmadığı için bütçe meşru değil.’ diyecek kadar sert. Denetçilere göre asıl raporlar sağlam ama son şekli veren kurul, Meclis’e eksik bilgi gönderiyor. Kime inanalım! Sayıştay Başkanı Doç. Dr. Recai Akyel, ne vakit anlatacak olup biteni? Milli irade adına soruyorum: Sayın Akyel, susma hakkını kullanacaksa raporların muhatabı TBMM’nin Başkanı Sayın Cemil Çiçek bu kadar iddia karşısında teferruatlı malumat vermeyi düşünüyor mu?
CHP ve MHP 2013 bütçesi Türkiye Büyük Millet Meclisi’nde (TBMM) müzakere edilirken dile getirdiği Sayıştay eleştirilerini 2014 bütçesinin ele alındığı bugünlerde de yineliyor.Son derece teknik bir kurum olan ve 151 yıllık tecrübe ile İdare’yi malî aç ıdan inceleyen, varsa kamu zararını tespit edip sorumluları hakkında idari ve adli müeyyideleri uygulayan Sayıştay eksenindeki tartışmalar her vatandaşı yakından ilgilendiriyor. Yürütme, idare, hükümet yahut İdare… Adına ne derseniz deyin söz konusu erk; yargı, yasama ve medya denetiminde olduğu sürece demokratik işleyişten bahsedilebilir. Hükümetten gelen beyanlar Sayıştay’a engel olunmadığı yönünde. Maliye Bakanı Mehmet Şimşek ‘ne istediler de vermedik!’ babında kendinden son derece emin. CHP lideri Kemal Kılıçdaroğlu, kamu harcamalarının TBMM’den saklandığını, gelen 5-10 sayfalık raporların formaliteyi yerine getirmek için hazırlandığını iddia ediyor: “Yasama organı adına kamu harcamalarını denetleyen organa bilgi vermeyen Adalet Bakanlığı bütçesine nasıl oy vereceksiniz? Ben bu kürsüden yine Sayıştay raporları gelmedi diye itiraz ettim. 132 raporu soru önergesi verdik vermediler. Bundan Sayın Cemil Çiçek de sorumludur. Milletvekillerinden Sayıştay raporu hangi gerekçeyle saklanır.” Akabinde, “Bu bütçe meşru bir bütçe değildir.” diyor. Kim doğru söylüyor? Karar vermemize yardımcı olabilir düşüncesi ile işleyişe bakalım. AK Parti hükümetinin Sayıştay Kanunu’nda yaptığı değişiklikler, ‘TBMM’nin bütçe hakkını elinden aldığı’ gerekçesi ile Anayasa Mahkemesi tarafından iptal edilmesine edildi. Fakat bu arada kamuda teftiş disiplini derin yara aldı. İki yıldır Sayıştay denetçileri kurumlardan bilgi, belge ve rapor temininde zorluk çekiyor. Hatta ‘Kamu İdaresi Hesaplarının Sayıştay’a verilmesi ve muhasebe birimleri ile muhasebe yetkililerinin bildirilmesi hakkında usul ve esaslarda değişiklik yapılması hakkında usul ve esaslar’ başlıklı taptaze yönetmelikle bu teftiş dokunulmazlığı 3 sene uzatıldı. 2013, 2014 ve 2015 yıllarında da kurumların bilanço ve mizanlarının Sayıştay’a gönderilmesine gerek yok. İstenirse Maliye Bakanlığı tarafından konsolide olarak bu malî bilgiler Sayıştay’a verilecek. İncelemeyi yapan kuruma ‘bu bilgiler senin için kafi’ demekten ne farkı var bunun! Öyleyse muhalefetin haklı olarak eleştirdiği ‘Malî bilgiler gelmediği için Sayıştay görüşü oluşturulamamıştır.’ ifadesine yer verilen sathi raporlar 2016’ya kadar devam edecek. Buraya kadar sorumluluk Maliye’de gibi görünse de Sayıştay’ın hakkını müdafaa etmemesi, millete karşı yükümlülüklerini ihmal etmesi dikkatten kaçmıyor. Mevzuat açık. Sayıştay, teftişi engelleyen kamu görevlisi veya yöneticisi hakkında aylık kesme, görevden uzaklaştırma gibi tedbirleri alma disiplin ve ceza kovuşturması açma yetkilerine sahip. Hal böyle iken son tartışmalarda suskun kalması kabul edilemez. Başka bir açıdan bakalım. Sayıştay Denetçileri Derneği’nin (SAYDER) 26 Kasım’da yaptığı yazılı açıklamada; TBMM’ye gönderilen raporların ‘denetçi raporları’ değil, Sayıştay Rapor Değerlendirme Kurulu’ndan çıkan raporlar olduğu belirtiliyor. Düzenlenen raporların ekleri Meclis’e sunulmadığı için raporların içeriğini anlamanın zorlaştığına da dikkat çekiliyor: “Bu nedenle Rapor Değerlendirme Kurulu’nda görüşülerek TBMM’ye gönderilen raporlar artık Sayıştay Başkanlığı raporudur.” Maliye Bakanı’na göre problem yok. CHP lideri ‘Sayıştay TBMM’ye karşı görevini yapmadığı için bütçe meşru değil.’ diyecek kadar sert. Denetçilere göre asıl raporlar sağlam ama son şekli veren kurul, Meclis’e eksik bilgi gönderiyor. Kime inanalım! Sayıştay Başkanı Doç. Dr. Recai Akyel, ne vakit anlatacak olup biteni? Milli irade adına soruyorum: Sayın Akyel, susma hakkını kullanacaksa raporların muhatabı TBMM’nin Başkanı Sayın Cemil Çiçek bu kadar iddia karşısında teferruatlı malumat vermeyi düşünüyor mu?