Image may be NSFW.
Clik here to view.
Amerika’nın Esed rejimine karşı başvurabileceği askerî müdahale tercihi ve bununla ilgili ayrıntılar konusunda bugüne kadar pek çok şey söylendi, yazıldı.Bunların büyük bölümü de tahminlerin ötesine gitmedi. Ancak bu durum artık değişmiş bulunuyor; zira bugün bu müdahale konusunda önümüzde Genelkurmay Başkanı Orgeneral Martin Dempsey’in yazılı ve resmi bir mektup ya da yazısı var.Senato Silahlı Kuvvetler Komitesi Başkanı Senatör Carl Levin’in konu ile ilgili talebini bizim de okuduğumuz iki buçuk sayfalık bu mektupla cevaplandıran Dempsey, burada kendi ifadesiyle, “Suriye ihtilafıyla ilgili potansiyel askerî güç kullanımı tercihlerinin gizli olmayan kısmını” 5 paragrafta belli bir ayrıntı vererek açıklıyor. Bu 5 tercih şunlardan ibaret: Muhalifleri eğitme, tavsiyelerde bulunma ve yardım; uzaktan sınırlı saldırılar düzenleme; uçuşa yasak bölge tesis etme; tampon bölgeler tesis etme ve kimyasal silahları kontrol etme.Özde, bu 5 tercih önemli bir Amerikan askerî varlığının kullanılmasını ihtiva ediyor. Yüzlerce uçak, miktarı belirtilmeyen denizaltılar, bunlardan atılacak çok sayıda füze, uçak gemileri, elektronik savaş araçları ve binlerce Amerikan askerinin bu tercihlerin herhangi birinde mutlaka rol alması gerekiyor. Bunların ötesinde belki muhtemelen başka ayrıntılar, silahlar, tercihler de söz konusu; çünkü mektup sadece gizli olmayan konuları açıklıyor. Zaten gizli olan ve ayrıntılı rapor ya da değerlendirme Obama yönetimine bir süre önce sunulmuş bulunuyor.Çok ihtiyatlı, dikkatli ve dengeli bir dille yazılan mektup, sadece Amerika’nın potansiyel askerî tercihlerini anlatıyor; ama mektup muhtemel bir müdahale öncesi mutlaka dikkate alınması gereken siyasi, diplomatik ve milletlerarası hukuk konularına hitap etmiyor, bunları geçiştiriyor.Oysa muhtemel bir müdahale öncesi söz gelimi özellikle Rusya’nın muhalefetinin nasıl etkisiz kılınacağı, askerî müdahalenin hangi siyasi ve askerî sonuçlara yol açabileceği ve bütün bunların da ötesinde artık bütün denizaşırı müdahalelere olumsuz bakan Amerikan kamuoyunun muhtemel tepkisinden hiç söz edilmiyor. Bunlar muhtemelen Dempsey’in mektubunda olmasalar bile yönetime sunulan raporda mevcutlar.Mektubun bir yerinde muhtemel müdahalenin sınırlı kalmayacağı, Amerika’yı daha derin bir müdahaleye sürükleyebileceğine dikkat çekilirken Amerika’nın mutlaka hukuka uygun şekilde, müttefik ve ortaklarıyla sonucu yüklenecek ve tahkim edecek bir tarzda hareket etmesi gerektiği adeta yönetime ikaz şeklinde söyleniyor. Burada hukuktan kasıt ne, hangi hukuk, Amerikan hukuku mu, milletlerarası hukuk mu, muğlâk görünüyor. Ancak böyle de görünse kastedilenin BM tarafından onaylanması gereken milletlerarası hukuk olduğu da anlaşılıyor. Bu durumda, Amerika’nın çıkmayacağını bilse bile muhtemel bir müdahale için yine de BM kararını beklemeyi tercih edeceği söylenebilir. Bu da şüphesiz Rusya ve Çin’in 3 vetosundan sonra mümkün görünmüyor. Dolayısıyla, nereden bakılırsa bakılsın, Amerika’nın Suriye meselesine askerî müdahalesinin çok uzak bir ihtimal olduğu Dempsey’in mektubuyla bir kere daha ortaya çıkmış bulunuyor.Bu arada küçük bir ihtimal olsa bile bazı muhtemel vahim gelişmeler karşısında Amerika’nın en azından çok sınırlı bir askerî müdahaleyi düşünebileceğini akılda tutmak gerekiyor. Bu vahim gelişmeler, mesela çok büyük katliamlar ya da rejimin halka karşı geniş çaplı kimyasal silah kullanması halleri olarak ifade edilebilir. Hatırlayalım, eski başkanlardan Bill Clinton, 1995 yılında Bosna’ya müdahaleyi yüzlerce sivil Boşnak’ın Saraybosna’nın pazaryerinde havanlarla öldürüldüğü ve bunun televizyonlarda yer almasının ardından duyarlı bir lider olarak başlatmış ve sonuç almıştı. Bugün Suriye’de bu pazaryeri katliamının mislisi hemen hemen her gün yaşanıyor; ama Obama yönetimi bunlardan etkilenmiyor ne yazık ki. Bunu da böyle kabul edeceğiz herhalde.Bütün bunların ve özellikle son mektubun ışığında Suriye’ye yönelik geniş çaplı bir askerî müdahalenin bugün ve yarın söz konusu olmadığı söylenebilir. Bu yüzden müdahaleye karşı olanlar, istemeyenler rahat olabilirler velhasıl.
Clik here to view.
Amerika’nın Esed rejimine karşı başvurabileceği askerî müdahale tercihi ve bununla ilgili ayrıntılar konusunda bugüne kadar pek çok şey söylendi, yazıldı.Bunların büyük bölümü de tahminlerin ötesine gitmedi. Ancak bu durum artık değişmiş bulunuyor; zira bugün bu müdahale konusunda önümüzde Genelkurmay Başkanı Orgeneral Martin Dempsey’in yazılı ve resmi bir mektup ya da yazısı var.Senato Silahlı Kuvvetler Komitesi Başkanı Senatör Carl Levin’in konu ile ilgili talebini bizim de okuduğumuz iki buçuk sayfalık bu mektupla cevaplandıran Dempsey, burada kendi ifadesiyle, “Suriye ihtilafıyla ilgili potansiyel askerî güç kullanımı tercihlerinin gizli olmayan kısmını” 5 paragrafta belli bir ayrıntı vererek açıklıyor. Bu 5 tercih şunlardan ibaret: Muhalifleri eğitme, tavsiyelerde bulunma ve yardım; uzaktan sınırlı saldırılar düzenleme; uçuşa yasak bölge tesis etme; tampon bölgeler tesis etme ve kimyasal silahları kontrol etme.Özde, bu 5 tercih önemli bir Amerikan askerî varlığının kullanılmasını ihtiva ediyor. Yüzlerce uçak, miktarı belirtilmeyen denizaltılar, bunlardan atılacak çok sayıda füze, uçak gemileri, elektronik savaş araçları ve binlerce Amerikan askerinin bu tercihlerin herhangi birinde mutlaka rol alması gerekiyor. Bunların ötesinde belki muhtemelen başka ayrıntılar, silahlar, tercihler de söz konusu; çünkü mektup sadece gizli olmayan konuları açıklıyor. Zaten gizli olan ve ayrıntılı rapor ya da değerlendirme Obama yönetimine bir süre önce sunulmuş bulunuyor.Çok ihtiyatlı, dikkatli ve dengeli bir dille yazılan mektup, sadece Amerika’nın potansiyel askerî tercihlerini anlatıyor; ama mektup muhtemel bir müdahale öncesi mutlaka dikkate alınması gereken siyasi, diplomatik ve milletlerarası hukuk konularına hitap etmiyor, bunları geçiştiriyor.Oysa muhtemel bir müdahale öncesi söz gelimi özellikle Rusya’nın muhalefetinin nasıl etkisiz kılınacağı, askerî müdahalenin hangi siyasi ve askerî sonuçlara yol açabileceği ve bütün bunların da ötesinde artık bütün denizaşırı müdahalelere olumsuz bakan Amerikan kamuoyunun muhtemel tepkisinden hiç söz edilmiyor. Bunlar muhtemelen Dempsey’in mektubunda olmasalar bile yönetime sunulan raporda mevcutlar.Mektubun bir yerinde muhtemel müdahalenin sınırlı kalmayacağı, Amerika’yı daha derin bir müdahaleye sürükleyebileceğine dikkat çekilirken Amerika’nın mutlaka hukuka uygun şekilde, müttefik ve ortaklarıyla sonucu yüklenecek ve tahkim edecek bir tarzda hareket etmesi gerektiği adeta yönetime ikaz şeklinde söyleniyor. Burada hukuktan kasıt ne, hangi hukuk, Amerikan hukuku mu, milletlerarası hukuk mu, muğlâk görünüyor. Ancak böyle de görünse kastedilenin BM tarafından onaylanması gereken milletlerarası hukuk olduğu da anlaşılıyor. Bu durumda, Amerika’nın çıkmayacağını bilse bile muhtemel bir müdahale için yine de BM kararını beklemeyi tercih edeceği söylenebilir. Bu da şüphesiz Rusya ve Çin’in 3 vetosundan sonra mümkün görünmüyor. Dolayısıyla, nereden bakılırsa bakılsın, Amerika’nın Suriye meselesine askerî müdahalesinin çok uzak bir ihtimal olduğu Dempsey’in mektubuyla bir kere daha ortaya çıkmış bulunuyor.Bu arada küçük bir ihtimal olsa bile bazı muhtemel vahim gelişmeler karşısında Amerika’nın en azından çok sınırlı bir askerî müdahaleyi düşünebileceğini akılda tutmak gerekiyor. Bu vahim gelişmeler, mesela çok büyük katliamlar ya da rejimin halka karşı geniş çaplı kimyasal silah kullanması halleri olarak ifade edilebilir. Hatırlayalım, eski başkanlardan Bill Clinton, 1995 yılında Bosna’ya müdahaleyi yüzlerce sivil Boşnak’ın Saraybosna’nın pazaryerinde havanlarla öldürüldüğü ve bunun televizyonlarda yer almasının ardından duyarlı bir lider olarak başlatmış ve sonuç almıştı. Bugün Suriye’de bu pazaryeri katliamının mislisi hemen hemen her gün yaşanıyor; ama Obama yönetimi bunlardan etkilenmiyor ne yazık ki. Bunu da böyle kabul edeceğiz herhalde.Bütün bunların ve özellikle son mektubun ışığında Suriye’ye yönelik geniş çaplı bir askerî müdahalenin bugün ve yarın söz konusu olmadığı söylenebilir. Bu yüzden müdahaleye karşı olanlar, istemeyenler rahat olabilirler velhasıl.
